آزمایش های غیرمخرب
به انواع روشهائی گفته می شود، که با بهره گیری از آنها می توان علاوه بر تشخیص بعضی از خواص فیزیکی و شیمیائی، ناپیوستگی ها، تغییرات ساختاری درون قطعات و ادوات را بدون نمونه برداری و تخریب، شناسائی و ارزیابی نمود. این نوع آزمایش ها با قابلیت های خاص در اکثر شرایط جغرافیائی و جوی قابل استفاده می باشند. سابقه کاربردآزمایشهای غیرمخرب به گذشته های بسیار دور بر می گردد . در دیرزمانی صنعتگران با روش طنین صوتی( Acoustic Emission ) و با اصطلاحی چون صدای ناله قلع ( Tin Cry )واکنش صوتی تنش ها را در قطعات چکش خوار تشخیص می دادند.
در دوران جنگ های جهانی اول و دوم همراه با فعال شدن زرادخانه ها و صنایع جانبی آزمایشهای غیرمخرب نیزبه شکل یک نیاز جدی مطرح گردید و به یاری پدیده های شگفت آوری همچون امواج الکترومغناطیس، ارتعاشات و دیگر تئوری های فیزیکی، بسیاری از تکنیکها و روش های پایه ای و اصلی آزمایش غیرمخرب بنا نهاده شدند. اما در کنار عملی شدن مباحث تئوریک و پیشرفت های پیوسته تکنیکهای آزمایش، مهمترین رویدادی که سبب ارتقاء تکنولوژی ساخت دستگاه ها گردید جایگزینی ترانزیستور بجای لامپ های الکترونیکی بود که از دهه ۱۹۶۰ بطور چشمگیری ساخت ابزار و دستگاه های آزمایش را متحول نمود.
بررسی ویژگیهای اجرائی:
– مسؤولیت پذیری
اگرچه مکانیزم اجرائی آزمایش های غیرمخرب، فن و هنری سهل و آسان جلوه می نماید و شاید سادگی ظاهری بعضی از آزمایشها نیزچنین مصداقی را نشان دهد، اما واقعیت امر چنین نیست و هیچگاه نمی توان بدون داشتن مهارت، تجربه و دانش کافی مسؤولیت انجام آزمایشی را پذیرفت.
– انتخاب روش
یکی از عوامل بسیار مهم در اجرای هرآزمایش، انتخاب روش و تکنیک مناسب است . انتخاب نادرست
پارامتر های آزمایش ممکن است یک قطعه سالم را معیوب و یا قطعه معیوب را سالم نشان دهد . برای اجرای هر آزمایش، بخصوص درکار های پیوسته، بایستی روش آزمایش بصورت مکتوب تهیه و در اختیار
مجری آزمایش قرار گیرد .
بعلاوه برای حصول تجربه و نتیجه گیری بهتر، می توان به کمک برش نمونه هائی از قطعات آزمایش شده
و مشاهده عینی مقطع عیوب ، تفسیرنتایج را مورد نقد و بررسی قرار داد.
– شرایط کار
از نکات دیگری که برکیفیت آزمایش تأثیر می گذارد شرایط کار و خستگی آزمایشگر است .
– تجهیزات آزمایش
آنچه مسلم است ، اساس اصلی آزمایشهای غیرمخرب برپایه قوانین فیزیک بنا شده و این قوانین بدون تغییر خواهند بود. اما تجهیزات مدرن و پیشرفته بر فرآیند اجرائی آزمایش و تفسیر نتایج تأثیر می گذارند و طبیعی است که دستگاه های مدرن تر قابلیت های بیشتری داشته و ضمن کارائی بالاتر، تفسیر نتایج را آسان تر می سازند.
